مدیریت فناوری - ارزیابی سطح فناوری
ارزیابی فناوری مجموعه ای از ابزارهاست که برای مقایسه و انتخاب فناوری ها به کار برده می شود و حداقل اثرات منفی و حداکثر اثرات مثبت را جستجو می کند.
تصمیم گیری در رابطه با چگونگی سرمایه گذاری در عرصه دانش و فناوری با توجه به کمبود منابع از یک سو و هزینه های بالای پژوهش و توسعه فناوری از سوی دیگر، اهمیت روزافزونی یافته است. از این رو ارزیابی فناوری به عنوان یکی از مناسب ترین ابزارها برای کمک به این نوع تصمیم گیری ها باید مورد توجه جدی قرار گرفته و مورد استفاده مدیران و سیاست گذاران دانش و فناوری قرار گیرد. در حقیقت ارزیابی فناوری به عنوان نوعی پژوهش با هدف بررسی اثرات فناوری های به کار برده شده در شاخه های مختلف صنعت بر جامعه، مطرح شده و بر فرایند تصمیم گیری و تصمیم سازی مدیران متمرکز می گردد و تلاش می کند راه های مختلف بهبود این تصمیمات را بیابد .
سطح آمادگی فناوری ( TRL )
با توجه به تدوین و ارائه معاونت علمی و فناوری نهاد ریاست جمهوری در تعریف سطح آمادگی فناوری، سنجهای برای ارزیابی وضعیت توسعه فنی یک فناوری جدید است. این مدل ابتدا در دهه 1980 میلادی در دفتر ملی هوافضای آمریکا (ناسا) تدوین شد و از آن پس، تعداد و تعاریف سطوح آمادگی تا اندازهای تغییر یافته است.
در اینجا، یک مدل نه مرحله ای به ترتیب زیر برای تعیین سطح آمادگی فناوری به کار گرفته میشود:
TRL 1: مشاهده و درک اصول علمی پایه و گزارش آنها
TRL 2: مدل سازی ایده اصلی فناوری و کاربرد آن
TRL 3: اثبات عملکرد در سطح مدل ریاضیاتی و آزمایش های اولیه
RL 4: دستیابی به نمونه آزمایشگاهی کارآمد در محیط آزمایشگاهی
TRL 5: دستیابی به نمونه آزمایشگاهی کارآمد در محیطی که به محیط عملکرد واقعی شباهت دارد
TRL 6: دستیابی به نمونه اولیه کارآمد در محیطی که به محیط عملکرد واقعی شباهت دارد
TRL 7: اثبات عملکرد نمونه اولیه در محیط واقعی
TRL 8: تکمیل سیستم نهایی و دستیابی به شرایط لازم برای کاربرد عملیاتی/ افزایش مقیاس تولید به سطح تولید پایلوت
TRL 9: راه اندازی سیستم نهایی در محیط واقعی/ راه اندازی خط تولید
این مراحل که با توجه به تدوین معاونت علمی و فناوری نهاد ریاست جمهوری ارائه شده است شرکت ها جهت ارزیابی سطح آمادگی فناوری از این مراحل نه گانه سنجش شده و پس از انجام این مراحل تعیین سطح می شوند.